010

dinsdag 1 maart Jaar 1

Het laatste wat ik over dat stom examen wil zeggen, is dat ik achtenzeventig procent haalde. Knal op het klasgemiddelde, was dat. Ik was blij en teleurgesteld. Voor alle uren die ik geleerd had, had ik meer verwacht. Mijn ouders vonden het oké, (dat hoopte ik althans) en ikzelf nam me voor nog meer te leren voor het volgende examen. Ondertussen was het midden oktober en ik had het gevoel dat het schooljaar voorbij vloog. Ik leerde veel en maakte me zenuwachtig voor overhoringen waar ik goede punten op haalde. Eén keer had ik een vijf. Op wiskunde. Dat durfde ik thuis niet te vertellen, maar ik móést die overhoring laten tekenen, dus ik had geen andere keuze. Ik hoopte dan maar dat mijn ouders iets toeschietelijker zouden zijn als ik eraan toevoegde dat ik ook een negen-en-een-half had op Frans.

"WAT???" Brulde papa en meteen daarna vroeg hij hoe dat kwam, wat ik gedaan had, hoe ik dacht dat op te halen enzoverder. Hij was net een kanon dat zijn teveel aan woorden uitspuwde. Ik speelde de brave dochter, bleef staan en durfde niet te antwoorden. "Allé toe", probeerde mama ertussen te komen, "dat kan toch eens gebeuren. En het niet alsof ze niet genoeg leert." Papa snoof en zei dat ze daar niet zeker van konden zijn. Daarop reageerde ik geïrriteerd dat ik geen énkele buitenschoolse activiteit deed, dus dat hij niet te klagen had. (Ik formuleerde het iets subtieler.) Mama sprong bij, zei dat dat toch ook wel waar is. De conversatie ging verhit verder en eindigde met het feit dat ik kwaad naar boven stormde en papa schreeuwde dat hij op mijn rapport een hoger cijfer verwachtte. Dat zou niet gebeuren, want door de vele lessen die waren weggevallen, hadden we maar één overhoring gehad die maand.

Lichtelijk over mijn toeren stond ik dus voor mijn slaapkamerraam, met de handen letterlijk in het haar, snikkend en wensend dat de wereld toch maar zou vergaan. Buiten was het al donker, de straatlichten waren een tijdje geleden al aangeknipt en er was geen kat meer op straat. In een dorp buiten de stad is dat logisch, natuurlijk. Het was vrijdagavond, dus Broer was weg naar één of andere fuif. Zus had zich een tijdje geleden teruggetrokken op haar kamer, al wisten we niet echt waarom. Misschien had ze één van de zeventien jongens die ze leuk vond met iemand anders zien lopen, of iets dergelijks.

Ik stond daar dus, heel erg medelijden te hebben met mezelf, schoppend tegen alles wat ik tegenkwam en nog steeds huilend, toen er zacht op mijn deur geklopt werd. De verleiding koppig te zijn en te roepen dat ze maar buiten moesten blijven was groot, maar mijn gezond verstand nam het over en mama kwam stilletjes binnen. "Anneke", zei ze sussend toen ze me zag staan, "Anneke toch, zo erg is dat allemaal niet." Ze kwam naar me toe en wou me knuffelen, maar ik deed een stap achteruit en snifte: "Blijkbaar wel, dus", en begon nog harder te huilen. Mama zuchtte, sloeg haar armen om me heen en wiegde heen en weer, alsof ik nog een klein kindje was dat getroost moest worden. Ik haalde huiverend adem en keek naar haar rode lokken voor mijn ogen. "Papa bedoelt dat zo niet", zei ze toen zacht, "geef hem een beetje krediet." Het lag op het puntje van mijn tong te zeggen dat hij dat nochtans niet deed, maar ik zweeg. Soms moet je weten wanneer je beter niets zegt. We waren allebei even stil en toen zei mama: "Ann, zou je het niet leuker vinden als je ook iets zou doen na schooltijd? Dans, tekenschool, een jeugdbeweging...?" Ik begreep dat ze het niet goed vond dat ik na school nooit 'buitenkwam' zoals men dat zegt en haalde mijn schouders op. Persoonlijk had ik wel vrede met de situatie. Zus volgde ballet en Broer speelde gitaar - ik las en ik schreef. Veel. Meer hoefde dat voor mij niet te zijn. Een jeugdbeweging, dat was een nachtmerrie, gezien alle mensen die ik niet kende, de onzekerheid over de activiteiten-die-ik-op-voorhand-niet-kende, het kamp 's zomers en ga zo maar verder. Ik functioneerde niet geweldig in grote groep, dat had ik ook nooit gedaan. In de kleuterklas hing ik bij de leerkrachten of trok naar twee vriendinnetjes en in de lager school zorgde ik ervoor dat ik bij dezelfde mensen kon blijven. Zo was ik. In het eerste leerjaar waren ze wel reclame komen maken voor de enige jeugdbeweging in ons kleine dorpje, maar dat had ik nog niet eens overwogen.

"Voor mij hoeft dat niet", mompelde ik dus, maakte me los en ging tegen de vensterbank staan leunen. "Maar er moet toch iets zijn wat je graag doet?" vroeg mama hoopvol, "Met die vriendin van je, Ina, of met iemand anders die je kent?" Ik zei maar niet dat Ina tekende. Ik kan nog geen huisje tekenen dat niet op het punt staat elk moment door de grond te zakken, of dat zo scheef staat dat de architect waarschijnlijk nét iets véél te veel gedronken had. Emmeline zat in de jeugdbeweging, die van ons dorp. Dat zei ik wel, omdat ik wist dat ze nooit zou voorstellen dát eens te proberen.

"Kan je dat eens niet proberen?" stelde mama voor.

Wat houd ik van mijn ouders en de geweldige verrassingen die ze met zich meebrengen.

"Mama", probeerde ik uit te leggen, "ik ben geen type voor een jeugdbeweging. Echt - écht niet. Groepen, dat is niets voor mij. Jeugbewegingen, dat is hele zondagmiddagen in de modder rollen. Ik maak mij niet graag vuil en ik zou er veel te zenuwachtig van worden." Mama schokschouderde. "Je kan toch eens probéren", verweerde ze zich, "daarom moet je nog geen drie weken op bivak." Ik gromde iets, want ik zag zo ook wel in dat ze niet te snel los zou laten. Hoe kon ik haar dat idee uit het hoofd praten? "Ik zal het Emmeline wel eens vragen", mompelde ik en hoopte dat ze het idee snel zou vergeten. Dat zou, zo dacht ik, ook wel zo zijn, want mama was vergeetachtig. Ze poetste haar tanden en vergat tegelijk dat er tandpasta op haar tandenborstel zat, zodat die in haar haar eindigde. We lachten ermee, maar stiekem vonden we het allemaal ook wel heel handig.

"Doe dat", besloot ze en ging toen weg. Ik bleef voor het raam staan, met mijn handen in mijn broekzakken en dacht aan enge modderspelletjes.